Προεκλαμψία και υπέρταση στην κύηση
Τι είναι η προεκλαμψία;
Η προεκλαμψία είναι μια σοβαρή διαταραχή που εμφανίζεται στη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή λίγο μετά τον τοκετό και μπορεί να επηρεάσει όλα τα όργανα στο σώμα μιας γυναίκας.
Μια γυναίκα έχει προεκλαμψία όταν έχει υψηλή αρτηριακή πίεση και και λευκωματουρία (αυξημένη πρωτεΐνη στα ούρα), με ή χωρίς την παρουσία οιδημάτων.
Μια γυναίκα με προεκλαμψία, η κατάσταση της οποίας επιδεινώνεται, θα αναπτύξει και άλλα σημεία και συμπτώματα γνωστά ως «σοβαρά χαρακτηριστικά». Αυτά περιλαμβάνουν χαμηλό αριθμό αιμοπεταλίων στο αίμα, διαταραχή της νεφρικής ή και ηπατικής λειτουργίας, πόνο ψηλά στην κοιλιά (επιγάστριο και δεξιό υποχόνδριο), ναυτία, εμετούς, διαταραχές της όρασης (θάμβος, σκοτώματα), πνευμονικό οίδημα ή κυάνωση, σοβαρό πονοκέφαλο, διαταραχές του επιπέδου συνείδησης.
Μια πολύ υψηλή τιμή αρτηριακής πίεσης θεωρείται επίσης ένα σοβαρό χαρακτηριστικό της προεκλαμψίας.
Τι είναι υπέρταση;
Η αυξημένη αρτηριακή πίεση ονομάζεται υπέρταση. Η υπέρταση μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα υγείας. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης η σοβαρή ή η μη ρυθμιζόμενη υπέρταση μπορεί να προκαλέσει προβλήματα επιπλοκές στη μητέρα και το έμβρυο.
Τι είναι η χρόνια υπέρταση;
Η χρόνια υπέρταση είναι η αυξημένη αρτηριακή πίεση που υπήρχε πριν την εγκυμοσύνη ή που εμφανίζεται κατά το πρώτο μισό της (πριν τις 20 εβδομάδες) η που επιμένει για περισσότερες από 12 εβδομάδες μετα τον τοκετό.
Στη χρόνια υπέρταση η συστολική αρτηριακή πίεση είναι μεγαλύτερή από 140 ή και η διαστολική μεγαλύτερη από 90.
Τιμές διαστολικής πίεσης μεταξύ 140-159 ή και διαστολικής μεταξύ 90-109 χαρακτηρίζονται ως ήπια υπέρταση.
Τιμές διαστολικής πίεσης μεγαλύτερες από 160 ή και διαστολικής μεγαλύτερες από 110 χαρακτηρίζονται ως σοβαρή υπέρταση.
Τι είναι η υπέρταση της εγκυμοσύνης;
Υπέρταση εγκυμοσύνης είναι η αυξημένη αρτηριακή πίεση που πρωτοεμφανίζεται μετά τις 20 εβδομάδες της εγκυμοσύνης, σε γυναίκες χωρίς γνωστή αρτηριακή υπέρταση πριν την εγκυμοσύνη, με απουσία λευκωματουρίας.
Στην υπέρταση της εγκυμοσύνης η συστολική αρτηριακή πίεση είναι μεγαλύτερή από 140 ή και η διαστολική μεγαλύτερη από 90.
Αν και η υπέρταση της εγκυμοσύνης εξαφανίζεται συνήθως μετά τον τοκετό, μπορεί να αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης υπέρτασης και καρδιαγγειακών επιπλοκών στο μέλλον.
Τι προβλήματα μπορεί να προκαλέσει υπέρταση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης;
Η αυξημένη αρτηριακή πίεση στη διάρκεια της κύησης μπορεί να προκαλέσει επιπλέον επιβάρυνση στην καρδιακή και νεφρική λειτουργία και να οδηγήσει στην ανάπτυξη καρδιακών παθήσεων, νεφρικής νόσου και εμβολών. Αποτελεί ένα από τα κυρίαρχα αίτια θανάτου της μητέρας, του εμβρύου ή του νεογνού παγκοσμίως. Άλλες πιθανές επιπλοκές περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:
- Καθυστέρηση της αύξησης του εμβρύου. Η υψηλή αρτηριακή πίεση μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη λειτουργία του πλακούντα με αποτέλεσμα τη μείωση της παροχής θρεπτικών συστατικών από τη μητέρα προς το έμβρυο και την επιβράδυνση της ανάπτυξης του.
- Προεκλαμψία. Η κατάσταση αυτή είναι πιο πιθανή σε γυναίκες με χρόνια υπέρταση, από ότι σε γυναίκες με φυσιολογική αρτηριακή πίεση πριν από την εγκυμοσύνη.
- Πρόωρος τοκετός. Αν η λειτουργία του πλακούντα μειωθεί σημαντικά μπορεί να απαιτηθεί να γίνει νωρίτερα ο τοκετός.
- Αποκόλληση πλακούντα. Η πρόωρη αποκόλληση του πλακούντα, είναι μαιευτικό επείγον και απαιτεί άμεση αντιμετώπιση.
- Καισαρική τομή. Οι γυναίκες με υπέρταση είναι πιο πιθανό να γεννήσουν με καισαρική τομή, συγκριτικά με γυναίκες με φυσιολογική αρτηριακή πίεση.
Πώς αντιμετωπίζεται η χρόνια υπέρταση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης;
Η αρτηριακή σας πίεση θα παρακολουθείται στενά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Θα χρειαστεί να παρακολουθήσετε την αρτηριακή σας πίεση στο σπίτι. Η παρακολούθηση του εμβρύου με υπερήχους θα γίνετε συχνότερα, για την παρακολούθηση της ανάπτυξης του. Εάν υπάρχουν υποψίες για καθυστέρηση της ενδομήτριας αύξησης του εμβρύου, θα χρειαστούν επιπλέον εξετάσεις. Αυτός ο έλεγχος αρχίζει συνήθως από το μέσο του δεύτερου τριμήνου της εγκυμοσύνης.
Εάν η υπέρταση είναι ήπια, η αρτηριακή πίεση μπορεί να παραμείνει έτσι ή ακόμα και να επιστρέψει στο φυσιολογικό κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να μειωθεί ή και να διακοπεί.
Εάν υπάρχει σοβαρή υπέρταση ή εμφανιστούν προβλήματα υγείας που σχετίζονται με την υπέρταση, μπορεί να χρειαστεί χορηγηθεί φαρμακευτική αγωγή για την αρτηριακή πίεση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Πότε εμφανίζεται η προεκλαμψία;
Η προεκλαμψία εμφανίζεται μετά από 20 εβδομάδες εγκυμοσύνης, και συνήθως στο τρίτο τρίμηνο. Όταν εμφανίζεται πριν από 32 εβδομάδες εγκυμοσύνης, ονομάζεται προεκλαμψία πρώιμης έναρξης. Μπορεί επίσης να εμφανιστεί και κατά την περίοδο της λοχείας (προεκλαμψία μετά τον τοκετό ή προεκλαμψία της λοχείας).
Τι προκαλεί την προεκλαμψία;
Δεν είναι ξεκάθαρο γιατί ορισμένες γυναίκες αναπτύσσουν προεκλαμψία. Ο κίνδυνος ανάπτυξης προεκλαμψίας αυξάνεται σε γυναίκες που:
- Πρώτη εγκυμοσύνης
- Ιστορικό προεκλαμψίας σε προηγούμενη κύηση ή οικογενειακό ιστορικό προεκλαμψίας
- Ιστορικό χρόνιας υπέρτασης, νεφρικής νόσου ή και τα δύο
- Ηλικία μεγαλύτερη των 40 ετών
- Πολύδιμες κυήσεις
- Έχουν ορισμένες ιατρικές καταστάσεις όπως ο σακχαρώδης διαβήτης, η θρομβοφιλία ή ο λύκος
- Παχυσαρκία
- Κύηση από υποβοηθούμενη αναπαραγωγή
Ποιοι είναι οι κίνδυνοι για το μωρό μου εάν εμφανιστεί προεκλαμψία;
Εάν η προεκλαμψία εμφανιστεί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, το μωρό σας μπορεί να χρειαστεί να γεννηθεί άμεσα, ακόμη και αν δεν έχει αναπτυχθεί πλήρως.
Τα πρόωρα μωρά έχουν αυξημένο κίνδυνο σοβαρών επιπλοκών και ο κίνδυνος αυτός αυξάνει όσο μικρότερη είναι η ηλικία της κύησης.
Σε γυναίκες με προεκλαμψία υπάρχει αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης ενδομήτριας καθυστέρησης της αύξησης του εμβρύου.
Ποιοι είναι οι κίνδυνοι για τη μητέρα εάν εμφανιστεί προεκλαμψία;
Οι γυναίκες που είχαν προεκλαμψία και ιδιαίτερα εκείνες των οποίων τα μωρά γεννήθηκαν πρόωρα, έχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν αργότερα στη ζωή τους καρδιαγγειακές και νεφρικές παθήσεις, συμπεριλαμβανομένης της καρδιακής προσβολής, του εγκεφαλικού επεισοδίου και της υψηλής αρτηριακής πίεσης.
Το ιστορικό προεκλαμψίας αυξάνει τον κίνδυνο επανεμφάνισης προεκλαμψίας και σε μια επόμενη εγκυμοσύνη.
Η προεκλαμψία μπορεί επίσης να οδηγήσει σε επιληπτικές κρίσεις, μια κατάσταση που ονομάζεται εκλαμψία. Μπορεί επίσης να οδηγήσει σε σύνδρομο HELLP.
Τι είναι το σύνδρομο HELLP;
Το σύνδρομο HELLP χαρακτηρίζεται από αιμόλυση, αυξημένα ηπατικά ένζυμα και χαμηλό αριθμό αιμοπεταλίων. Σε αυτή την κατάσταση, τα ερυθρά αιμοσφαίρια παθαίνουν βλάβες ή καταστρέφονται, ο μηχανισμός της πήξης του αίματος διαταράσσεται και το ήπαρ μπορεί να αιμορραγήσει εσωτερικά, προκαλώντας θωρακικό πόνο ή κοιλιακό άλγος. Το σύνδρομο HELLP είναι επείγουσα μαιευτική κατάσταση . Οι γυναίκες μπορούν να πεθάνουν από το σύνδρομο HELLP ή να προκληθούν δια βίου προβλήματα υγείας.
Ποια είναι τα σημάδια και τα συμπτώματα της προεκλαμψίας;
- Οίδημα του προσώπου ή και των χεριών
- Πονοκέφαλος που δεν υποχωρεί
- Οπτικές κηλίδες ή διαταραχές της όρασης
- Πόνος στην άνω κοιλιακή χώρα ή στον ώμο.
- Ναυτία και εμετός (στο δεύτερο μισό της εγκυμοσύνης)
- Ξαφνική αύξηση σωματικού βάρους
- Δυσκολία στην αναπνοή
Πως αντιμετωπίζεται η ήπια υπέρταση της εγκυμοσύνης και η προεκλαμψία χωρίς σοβαρά χαρακτηριστικά;
Η παρακολούθηση της ήπιας υπέρτασης της κύησης ή της προεκλαμψίας χωρίς σοβαρά χαρακτηριστικά μπορεί να γίνει είτε με νοσηλεία, είτε ως εξωτερικός ασθενής (να παραμείνετε σπίτι με προσεκτική παρακολούθηση από τον ιατρό σας). Θα σας ζητηθεί παρακολουθείτε τις κινήσεις του μωρού σας και να μετράτε την πίεση σας. Θα χρειαστεί εβδομαδιαία ή και συχνότερη εκτίμηση από τον ιατρό σας. Θα ενημερωθείτε για τα συμπτώματα της σοβαρής προεκλαμψίας και θα πρέπει να μεταβείτε άμεσα στο μαιευτήριο, αν παρατηρηθεί κάποιο από αυτά ή αν υπάρξει κολπική αιμόρροια, κοιλιακό άλγος, ελάττωση των εμβρυικών κινήσεων ή συμπτώματα πρόωρου τοκετού. Μετά τις 37 εβδομάδες της κύησης θα σας συστηθεί να γεννήσετε. Ενδεχομένως να απαιτηθεί να γεννήσετε και νωρίτερα αν υπάρξουν ενδείξεις από την παρακολούθηση του εμβρύου σας.
Πως αντιμετωπίζεται η σοβαρή προεκλαμψία;
Η σοβαρή προεκλαμψία απαιτεί νοσηλεία.
Αν η ηλικία κύησης είναι μεγαλύτερη των 34 εβδομάδων, ο τοκετός θα γίνει μόλις σταθεροποιηθεί η κατάσταση.
Αν η ηλικία είναι μικρότερη των 34 εβδομάδων, και η κατάσταση σταθερή, μπορεί να υπάρξει αναμονή για τον τοκετό μέχρι τη συμπλήρωση των 34 εβδομάδων.
Θα γίνουν κορτικοστεροειδή για την επιτάχυνση της πνευμονικής ωρίμανσης του εμβρύου και θα χορηγηθούν φάρμακα για τον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης και για την πρόληψη της εμφάνισης σπασμών.
Αν η κατάσταση της μητέρας ή του εμβρύου επιδεινωθεί μπορεί να απαιτηθεί να πραγματοποιηθεί άμεσα τοκετός.
Ποια είναι τα μέτρα που μπορούν να ληφθούν για την πρόληψη της εκδήλωσης προεκλαμψίας;
Θα πρέπει να προσδιοριστεί η ύπαρξη παραγόντων κινδύνου και να ληφθούν μέτρα για την αντιμετώπιση τους, εφόσον υπάρχουν.
- Αν έχετε υπέρταση και σχεδιάζεται να μείνετε έγκυος, επισκεφτείτε το γιατρό σας για έλεγχο πριν την εγκυμοσύνη, ώστε να διαπιστωθεί αν η υπέρταση σας βρίσκεται υπό έλεγχο και δεν έχει επηρεάσει την κατάσταση της υγείας σας.
- Αν είστε υπέρβαρη, η απώλεια βάρους πριν την εγκυμοσύνη, μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της ανάπτυξης επιπλοκών.
- Αν πάσχετε από σακχαρώδη διαβήτη, φροντίστε να είναι καλά ρυθμισμένος προτού μείνετε έγκυος.
- Αν κατά τον έλεγχο του πρώτου τριμήνου διαπιστωθούν παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη προεκλαμψίας (π.χ. αυξημένες αντιστάσεις στις μητριαίες αρτηρίες) θα σας χορηγηθεί προληπτικά ασπιρίνη, για την μείωση του κινδύνου εμφάνισης προεκλαμψίας και καθυστέρησης της ενδομήτριας αύξησης.
Σχετικά θέματα:
