Μαιευτικό συρίγγιο
Τα μαιευτικά συρίγγια είναι ανώμαλες επικοινωνίες μεταξύ του κόλπου και του ουροποιητικού συστήματος (ουρογεννητικό συρίγγιο) ή της γαστρεντερικής οδού (συνηθέστερα, ορθοκολπικό συρίγγιο) που εμφανίζονται ως αποτέλεσμα μαιευτικού τραύματος, συνήθως από παρατεταμένο παρεμποδισμένου τοκετό.
Αυτά τα συρίγγια έχουν ως αποτέλεσμα ακράτεια ούρων και/ή κοπράνων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να επιβαρύνεται δραματικά η ποιότητα ζωής της γυναίκας, που απομονώνεται από την κοινωνία και υποφέρει, τόσο σωματικά όσο και ψυχολογικά.
Το μαιευτικό συρίγγιο είναι ασυνήθιστο σε χώρες με καλά ανεπτυγμένες υποδομές υγείας.
Η συχνότητα εμφάνισης συριγγίων σε αναπτυσσόμενες χώρες είναι δύσκολο να εξακριβωθεί. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εκτιμά ότι υπάρχουν 130.000 νέες περιπτώσεις μαιευτικού συριγγίου κάθε χρόνο, υπολογιζόμενοι από την υπόθεση ότι το συρίγγιο είναι πιθανό να εμφανιστεί στο 2% από τα 6,5 εκατομμύρια περιπτώσεις παρατεταμένου τοκετού που συμβαίνουν στις αναπτυσσόμενες χώρες. Μια προοπτική μελέτη της μητρικής νοσηρότητας στην υποσαχάρια Αφρική ανέφερε ετήσια επίπτωση 33.000 μαιευτικών συριγγίων. Ο επιπολασμός του μαιευτικού κυστεοκολπικού συριγγίου σχετίζεται άμεσα με τον επιπολασμό του παρατεταμένου τοκετού και την προσβασιμότητα σε επείγουσα μαιευτική περίθαλψη, συμπεριλαμβανομένων των εγκαταστάσεων που μπορούν να κάνουν τοκετό με καισαρική τομή. Το μαιευτικό συρίγγιο είναι πολύ παράλληλο με τη μητρική θνησιμότητα επειδή και οι δύο καταστάσεις συνδέονται άμεσα με την προσβασιμότητα της επείγουσας μαιευτικής περίθαλψης. Το πρόβλημα του συριγγίου είναι πιο σοβαρό στην υποσαχάρια Αφρική, επειδή η μητρική θνησιμότητα είναι η υψηλότερη εκεί, αλλά τα συρίγγια βρίσκονται επίσης σε άλλα μέρη του κόσμου όπου η γονιμότητα είναι υψηλή, η κατάσταση των γυναικών είναι υποβαθμισμένη και οι μαιευτικές υπηρεσίες είναι φτωχές, όπως το Αφγανιστάν, Πακιστάν, Μπαγκλαντές και μέρη της Ινδίας. Το μαιευτικό συρίγγιο είναι μια ασθένεια της φτώχειας. Κάποιοι το έχουν ταξινομήσει ως μία από τις «παραμελημένες τροπικές ασθένειες».
Αντίθετα, στις ανεπτυγμένες χώρες, τα μαιευτικά συρίγγια είναι σπάνια. Τα τα κυστεοκολπικά συρίγγια προέρχονται σε μεγάλο βαθμό από επιπλοκές της χειρουργικής επέμβασης και όχι από παραμελημένο παρεμποδισμένο τοκετό. Αναφέρετε επίσης ένας μικρός αριθμός περιπτώσεων συριγγίων που προέρχονται από ακραία σεξουαλική βία.
Σε μια 20ετή μελέτη κοόρτης συριγγίων από τη Νορβηγία, υπήρχαν μόνο τέσσερα συρίγγια του ουρογεννητικού συστήματος που σχετίζονταν με μαιευτική φροντίδα σε 116.389 τοκετούς, και αυτά σχετίζονταν με επιπλοκές καισαρικής τομής, ρήξης του τραχήλου της μήτρας και ρήξης της μήτρας και όχι από παραμελημένο παρεμποδισμένο τοκετό.
Σχεδόν όλα τα συρίγγια προκαλούνται από παρατεταμένο, παρεμποδισμένο τοκετό.
Τα μαιευτικά συρίγγια προκαλούνται από καθυστέρηση στη διάγνωση και τη θεραπεία του παρεμποδισμένου τοκετού. Εάν διαγνωστεί έγκαιρα ο παρεμποδισμένος τοκετός και εφαρμοστεί αποτελεσματική θεραπεία (καισαρική τομή ή επεμβατικός κολπικός τοκετός), μπορεί να αποφευχθεί ο καταρράκτης των τραυματισμών των ιστών που χαρακτηρίζουν τον παρεμποδισμένο τοκετό. Σε έναν παρεμποδισμένο τοκετό που δε θα αντιμετωπισθεί εγκαίρως, το κεφάλι του μωρού θα συνεχίζει να πιέζει το κολπικό κανάλι, προκαλώντας νέκρωση των πέριξ ιστών, η οποία δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη του μαιευτικού συριγγίου.
Στις αναπτυσσόμενες χώρες, η βελτιωμένη πρόσβαση στη μαιευτική φροντίδα και η παροχέτευση της ουροδόχου κύστης με καθετήρα μετά από παρατεταμένο τοκετό είναι χρήσιμα προληπτικά μέτρα όταν μπορούν να ξεκινήσουν. Συχνά σε ένα παρεμποδισμένο τοκετό, το μωρό θα γεννηθεί νεκρό, προσθέτοντας ακόμη περισσότερο πόνο για τη μητέρα.
Το μαιευτικό συρίγγιο είναι μια από τις πιο δύσκολες επιπλοκές μετά από έναν τοκετό.
Η αποφυγή εγκυμοσύνης σε πάρα πολύ μικρή ηλικία, η αποφυγή κάποιων παραδοσιακών απαράδεκτων πρακτικών ακρωτηριασμού των γεννητικών οργάνων, και η εύκολη πρόσβαση σε οργανωμένες μαιευτικές δομές είναι ο καλύτερος τρόπος για να καταπολεμήσουμε το μαιευτικό συρίγγιο. Δυστυχώς είναι αλήθεια ότι πολλές γυναίκες δεν έχουν την οικονομική ή ακόμα και την πρακτική δυνατότητα να έχουν ολοκληρωμένη μαιευτική φροντίδα κατά τον τοκετό τους, είτε λόγω οικονομικών συνθηκών, είτε απλά λόγω αποκλεισμού, απόστασης και έλλειψης δομών.
Τα συρίγγια δεν επουλώνονται φυσικά. Όταν δημιουργηθεί κάποιο μαιευτικό συρίγγιο, η γυναίκα πρέπει να έχει άμεση πρόσβαση σε γυναικολόγο, με στόχο να διορθωθεί το πρόβλημα και να αποκατασταθεί η υγεία και η ποιότητα ζωής της. Χρειάζονται κατάλληλες απεικονιστικές εξετάσεις που θα δείξουν ποιο είναι ακριβώς το μέγεθος του προβλήματος, θα υποδείξουν που βρίσκεται και ποια είναι η πορεία του συριγγίου που έχει αναπτυχθεί μεταξύ κόλπου και ουροδόχου κύστης ή και εντέρου και θα επιτρέψουν το σωστό σχεδιασμό της επέμβασης.
Η αποτελεσματική αντιμετώπιση γίνεται χειρουργικά και απαιτεί την καλή συνεργασία γυναικολόγου και ουρολόγου ή γενικού χειρουργού, ανάλογα με την περίπτωση.
Με τη σωστή χειρουργική αντιμετώπιση, και την αποκατάσταση του συριγγίου, η γυναίκα μπορεί να απαλλαγεί από τα συμπτώματα και να επιστρέψει χωρίς φόβο, άγχος και θλίψη στην παλαιότερη ζωή της.
Ο ΟΗΕ καθιέρωσε τη Διεθνή Ημέρα για τον Τερματισμό του Μαιευτικού Συριγγίου (International Day to End Obstetric Fistula) το 2012, στο πλαίσιο της παγκόσμιας εκστρατείας του για την εξάλειψη της αρρώστιας αυτής, υπενθυμίζοντάς μας ότι τα περισσότερα συρίγγια μπορούν να θεραπευτούν και οι γυναίκες που έχουν υποβληθεί σε επιτυχή χειρουργική επέμβαση συνήθως καταφέρνουν να επανέλθουν στη φυσιολογική τους ζωή και να ενταχθούν ξανά στο κοινωνικό σύνολο.
Σχετικά θέματα:
