Αυτόματες αποβολές

Τι είναι η αποβολή;

Αποβολή (αυτόματη) ονομάζεται η απώλεια ενός εμβρύου, η οποία γίνεται χωρίς ιατρική παρέμβαση, πριν από τις 22 εβδομάδες της κύησης, δηλαδή πριν από το στάδιο κατά το οποίο το κύημα μπορεί να θεωρηθεί βιώσιμο.

Βιοχημική εγκυμοσύνη ή αποβολή, ονομάζεται η αποβολή που συμβαίνει αμέσως μετά την εμφύτευση του γονιμοποιημένου ωαρίου στη μήτρα, πριν να είναι δυνατό να αναγνωριστεί υπερηχογραφικά. Δε γίνετε συνήθως αντιληπτή από τη γυναίκα.

Ποια είναι η συχνότητα των αποβολών;

Περίπου το 10-15% των επιβεβαιωμένων κλινικά κυήσεων θα αποβληθούν. Οι αποβολές στις περισσότερες περιπτώσεις (80%) συμβαίνουν πριν από τις 12 εβδομάδες.
Πολλές περισσότερες κυήσεις θα αποβληθούν πριν γίνουν κλινικά αντιληπτές (βιοχημικές κυήσεις). Υπολογίζεται ότι μόνο το 23% των γονιμοποιημένων ωαρίων θα εξελιχθούν σε μια φυσιολογική κύηση.

Ποια είναι τα αίτια των αποβολών;

• Χρωμοσωμικές και γονιδιακές ανωμαλίες του εμβρύου:
  Περίπου το 50% - 80% των αποβολών του 1ου τριμήνου προκαλούνται από χρωμοσωμικές ανωμαλίες του εμβρύου, και είναι τυχαίο γεγονός.
• Ανωμαλίες της μήτρας:
  Ορισμένες εκ γενετής ανωμαλίες της μήτρας (δίκερος, δίδελφος, διθάλαμος κ.α), αλλά και επίκτητες, όπως ινομυώματα, ενδομητρικοί πολύποδες, συμφύσεις κ.α μπορούν να προκαλέσουν αποβολές, λόγω της διαταραχής του όγκου ή και της αιμάτωσης της κοιλότητας της μήτρας.
• Ανεπάρκεια του τραχήλου:
  Είναι συνήθως αποτέλεσμα χειρουργικών επεμβάσεων (κωνοειδής εκτομή, διαστολή του τραχήλου για απόξεση της μήτρας). Σπανιότερα οφείλεται σε ανώμαλη ανάπτυξη του τραχήλου κατά τη διάρκεια της διάπλασης του γεννητικού συστήματος. Συχνότερα σχετίζεται με αποβολές στο 2ο τρίμηνο ή με πρόωρους τοκετούς.
• Ενδοκρινολογικά αίτια:
  Η ύπαρξη παθήσεων όπως το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, ο αρρύθμιστος σακχαρώδης διαβήτης, οι θυρεοειδοπάθεις κ.α. μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο αποβολών.
• Θρομβοφιλία και ανοσολογικοί παράγοντες:
  Γυναίκες με θρομβοφιλία και αυτοάνοσες διαταραχές (ΣΕΛ, φωσφολιπιδαιμικό σύνδρομο κ.α) παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο αποβολής ή ενδομήτριου θανάτου.
• Λοιμώξεις:
  Διάφορες λοιμώξεις στην αρχή της εγκυμοσύνης, όπως από ερυθρά, τοξόπλασμα, κυτταρομεγαλοϊό, λιστέρια, έρπη, αιμόφιλο, κ.α. μπορούν να οδηγήσουν σε αποβολή. Αδιάγνωστες και χωρίς θεραπεία λοιμώξεις, σε μεγαλύτερη ηλικία κύησης μπορούν να οδηγήσουν σε πρόωρο τοκετό.
• Χρωμοσωμικές ανωμαλίες των γονέων:
  Χρωμοσωμικές ανωμαλίες των γονέων (που στους ίδιους δεν προκαλούν κανένα πρόβλημα) μπορούν να οδηγήσουν σε αύξηση της συχνότητας αποβολών. Ζευγάρια με περισσότερες από 2 αποβολές, παρουσιάζουν χρωμοσωμικές ανωμαλίες σε ποσοστό 3-6%.
• Άλλοι παράγοντες:
  - Κάπνισμα: Αυξάνει τον κίνδυνο αποβολής. Γυναίκες που καπνίζουν περισσότερα από 14 τσιγάρα την ημέρα έχουν εμφανίζουν περίπου διπλάσιο κίνδυνο να αποβάλλουν σε σύγκριση με γυναίκες που δεν καπνίζουν.
  - Αλκοόλ: η κατανάλωση του σχετίζεται με αύξηση του κινδύνου αποβολής. Γυναίκες που πίνουν 2 φορές την εβδομάδα, εμφανίζουν διπλάσιο κίνδυνο αποβολής, ενώ η καθημερινή χρήση τριπλασιάζει τον κίνδυνο. Επιπλέον η κατάχρηση αλκοόλ συνδέεται με αυξημένη συχνότητα εμφάνισης συγγενών ανωμαλιών.
  - Καφεΐνη: Η κατανάλωση μεγάλης ποσότητας καφέ σχετίζεται με αύξηση της συχνότητας αποβολών.
  - Αντισυλληπτικά: Τα αντισυλληπτικά δισκία και οι σπερματοκτόνες ουσίες που περιέχονται σε αντισυλληπτικές κρέμες δε φαίνεται να συνδέονται με αύξηση της συχνότητας αποβολών.
  - Ακτινοβολία: Η έκθεση σε μεγάλες δόσεις ακτινοβολίας μπορεί να προκαλέσει αποβολές.
  - Τοξικές ουσίες: Η έκθεση σε διάφορους τοξικούς παράγοντες όπως: ο μόλυβδος, η φορμαλδεϋδη, η βενζίνη, το οξείδο του αιθυλενίου, τα αναισθητικά αέρια κ.α. μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο αποβολών.
  - Διατροφικοί παράγοντες: Η έλλειψη κάποιου διατροφικού παράγοντα στις εγκύους δε φαίνεται να συνδέεται με αύξηση του κινδύνου αποβολής. Επίσης οι εμετοί και η ναυτία, που συχνά παρατηρούνται στο πρώτο τρίμηνο της κύησης, δε φαίνεται να έχουν αρνητική επίδραση.
  Αντίθετα ο χρόνιος υποσιτισμός αυξάνει τη συχνότητα εμφάνισης αποβολών.
  - Τραυματισμοί: Είναι σπάνιο αίτιο αποβολών και η επίπτωση τους εξαρτάται από τη βαρύτητα του τραυματισμού.
  - Χειρουργικές επεμβάσεις: Χειρουργικές επεμβάσεις κατά το πρώτο τρίμηνο της κύησης, που δεν παρουσιάζουν επιπλοκές, δε φαίνεται να αυξάνουν τον κίνδυνο αποβολής.
  - Χρόνιες παθήσεις όπως η φυματίωση, ο καρκίνος, η υπέρταση, οι καρδιοπάθειες, οι ηπατοπάθειες, οι νεφροπάθειες κ.α, αυξάνουν τον κίνδυνο αποβολών.
• Άγνωστα αίτια
  Σε σημαντικό αριθμό περιπτώσεων δε θα διαπιστωθεί κανένα αίτιο.

Επηρεάζεται ο κίνδυνος αποβολής από την ηλικία της μητέρας;

Ο κίνδυνος αποβολής αυξάνει με την ηλικία. Κυμαίνεται στο 12% σε γυναίκες κάτω των 20 ετών. Αυξάνει προοδευτικά με την ηλικία, για να φτάσει στο 26% σε γυναίκες μεγαλύτερες 40 ετών.

Επηρεάζεται ο κίνδυνος αποβολής από το μαιευτικό ιστορικό;

Γυναίκες που έχουν γεννήσει έχουν μικρότερη πιθανότητα αποβολής (5%) από γυναίκες που δεν έχουν γεννήσει.

Σε γυναίκες χωρίς προηγούμενο τοκετό ή αποβολή, ο κίνδυνος αποβολής είναι μικτός (6%), ενώ σε γυναίκες με δυο ή τρεις αποβολές, ο κίνδυνος νέας αποβολής αυξάνει σημαντικά (24-32%).

Επίσης υψηλό ποσοστό αποβολών παρατηρείται και σε γυναίκες που συνέλαβαν το πρώτο τρίμηνο μετά από τοκετό.

Ποια είναι τα συμπτώματα μιας αποβολής;

• Απώλεια αίματος ή υγρών από τον κόλπο.
• Πόνοι περιόδου.
• Εξαφάνιση των υποκειμενικών συμπτωμάτων της κύησης (π.χ. ναυτία, διόγκωση μαστών, συχνουρία κ.α.).

Ορισμένες γυναίκες μπορεί να μην αντιληφθούν ότι αποβάλλουν, ιδιαίτερα αν η αποβολή συμβεί νωρίς στην εγκυμοσύνη και να θεωρήσουν την αιμορραγία ως καθυστερημένη περίοδο.

Σε αρκετές περιπτώσεις μπορεί να μην υπάρχουν συμπτώματα και να τεθεί η διάγνωση κατά την εξέταση ρουτίνας (απουσία καρδιακής λειτουργίας).

Ποια είδη αποβολών υπάρχουν;

Ανάλογα με την εξέλιξη και τα κλινικά ευρήματα μπορούν να αναγνωριστούν τα εξής είδη αποβολών:

• Απειλούμενη αποβολή: Χαρακτηρίζεται από κολπική αιμόρροια και ήπιο πόνος στο υπογάστριο. Το τραχηλικό στόμιο είναι κλειστό και το έμβρυο αντιστοιχεί στην ηλικία κύησης.
• Αναπόφευκτη αποβολή: Η κολπική αιμόρροια και ο πόνος είναι πιο έντονα. Έχει αρχίσει η διαστολή του τραχήλου και η αποβολή είναι αναπόφευκτη.
• Ατελής αποβολή: Χαρακτηρίζεται από αιμορραγία λόγω της παραμονής εμβρυικών στοιχείων στη μήτρα. Η απώλεια του αίματος μπορεί να είναι μεγάλη και να απαιτηθεί άμεση θεραπευτική παρέμβαση.
• Τέλεια αποβολή: Χαρακτηρίζεται από πλήρη έξοδο του εμβρύου και του πλακούντα από τη μήτρα. Συνήθως δε χρειάζεται θεραπευτική παρέμβαση.
• Παλίνδρομη αποβολή: Πρόκειται για την παραμονή νεκρού εμβρύου εντός της κοιλότητας της μήτρας. Το μέγεθος του εμβρύου δεν αντιστοιχεί στην ηλικία κύησης, η β-χοριακή γοναδοτροπίνη παρουσιάζει πτώση.
• Σηπτική αποβολή: Πρόκειται για οποιαδήποτε μορφή αποβολής που επιπλέκεται με λοίμωξη. Εκδηλώνεται με υψηλό πυρετό με ρίγος, κοιλιακό άλγος, πυώδη κολπική έκκριση. Θεραπευτικά επιβάλλεται ή άμεση νοσηλεία της ασθενούς με χορήγηση υγρών αντιβιοτικών ευρέως φάσματος ενδοφλεβίως. Μετά από την έναρξη της αντιβιοτικής αγωγής γίνεται εκκένωση της μήτρας από τα υπολείμματα της κύησης.
• Καθ' έξιν αποβολές: Ο όρος χρησιμοποιείται στις περιπτώσεις που υπάρχουν 3 ή περισσότερες διαδοχικές αποβολές.

Ποια είναι αντιμετώπιση της αποβολής;

Η αντιμετώπιση μπορεί να είναι χειρουργική (θεραπευτική απόξεση) ή συντηρητική.

Η συντηρητική αντιμετώπιση συνίσταται στο να αφεθεί η αποβολή να ολοκληρωθεί από μόνη της ή με τη βοήθεια φαρμάκων. Η διαδικασία ολοκληρώνεται συνήθως σε 3-4 εβδομάδες, χωρίς να δημιουργήσει κάποιο πρόβλημα στη γυναίκα. Η συντηρητική αντιμετώπιση θα είναι επιτυχής στο 95% των περιστατικών. Στο υπόλοιπο 5% θα απαιτηθεί χειρουργική αντιμετώπισή. Η συντηρητική αντιμετώπιση πλεονεκτεί της χειρουργικής επειδή δεν απαιτείται νάρκωση, και δεν τραυματίζονται ο τράχηλος (ανεπάρκεια τραχήλου) και το ενδομήτριο (ενδομητρικές συμφύσεις).

Η χειρουργική αντιμετώπιση (θεραπευτική απόξεση) συνίσταται σε απόξεση του ενδομητρίου για την απομάκρυνση των υπολειμμάτων της κύησης. Έχει ένδειξη σε περιπτώσεις αποβολών που συνοδεύονται από σοβαρή αιμορραγία, όταν υπάρχει ένδειξη λοίμωξης των υπολειμμάτων της κύησης (σηπτική αποβολή), όταν αποτύχει η συντηρητική αντιμετώπιση και τέλος όταν η κακή ψυχολογική κατάσταση της γυναίκας επιβάλλει την άμεση επίλυση του προβλήματος.

Τι θα πρέπει να κάνω μετά από μια αποβολή;

Θα πρέπει να αποφευχθεί η χρήση ταμπόν επειδή αυξάνει ο κίνδυνος ανάπτυξης λοίμωξης.

Οι σεξουαλικές επαφές θα πρέπει να αποφεύγονται για όσο διάστημα υπάρχει αιμορραγία.

Τι έλεγχος απαιτείται μετά από μια αποβολή;

Διερεύνηση απαιτείται μόνο σε περιπτώσεις με επαναλαμβανόμενες (καθ' έξιν) αποβολές (δηλαδή τρεις ή περισσότερες διαδοχικές αποβολές).

Πότε μπορώ να προσπαθήσω ξανά για εγκυμοσύνη;

Δεν υπάρχει κάποιος χρονικός περιορισμός.
Το ζευγάρι μπορεί να προσπαθήσει για μια νέα εγκυμοσύνη, μόλις νιώσει ψυχολογικά έτοιμο.

Σχετικά θέματα:

Αυτόματες αποβολές

Αντιβιοτικά και κίνδυνος αποβολής

Αιμορραγία στην εγκυμοσύνη

Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη κατά τη σύλληψη και κίνδυνος αποβολής

Επαναλαμβανόμενες αποβολές και ανδρικός παράγοντας

Επαναλαμβανόμενες αποβολές

Η χορήγηση προγεστερόνης μειώνει τον κίνδυνο αποβολής μόνο σε γυναίκες με προηγούμενες αποβολές

Οι αποβολές συνδέονται με αυξημένη συχνότητα μετατραυματικού στρες και κατάθλιψης

Η λήψη χαμηλής δόσης ασπιρίνης πριν από τη σύλληψη βελτιώνει την έκβαση της εγκυμοσύνης

Βιοχημική εγκυμοσύνη

Σεξουαλικές επαφές στη διάρκεια της εγκυμοσύνης και κίνδυνος αποβολής

Πότε είναι ασφαλές να ξεκινήσουν σεξουαλικές επαφές μετά από μια αποβολή;