Επείγουσα αντισύλληψη
Τι είναι η επείγουσα αντισύλληψη ή χάπι της επόμενης μέρας;
Η επείγουσα αντισύλληψη, είναι η θεραπεία που μπορεί να χρησιμοποιηθεί με στόχο να αποτρέψει μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, μετά από σεξουαλική επαφή η οποία πραγματοποιήθηκε κατά τις επικίνδυνες μέρες χωρίς ή με ελλιπή προφύλαξη ή στις περιπτώσεις που απέτυχε η αντισυλληπτική μέθοδος (π.χ. έσπασε το προφυλακτικό).
Ποιες μέθοδοι επείγουσας αντισύλληψης υπάρχουν;
Οι μέθοδοι επείγουσας αντισύλληψης σήμερα περιλαμβάνουν τη χορήγηση αντισυλληπτικών, προγεστερόνης (λεβονοργεστρέλη, χάπι της επόμενης ημέρας), αντιπρογεσταγόνα (ουλιπριστάλη) και την τοποθέτηση ενδομήτριου αντισυλληπτικού σπειράματος (σπιράλ) χαλκού ή ελεγχόμενης αποδέσμευσης λοβονογεστρέλης.
Πώς δρα η επείγουσα αντισύλληψη;
Ο τρόπος της δράσης της εξαρτάται από τη φάση του κύκλου στην οποία λαμβάνεται η επείγουσα αντισύλληψη. Μπορεί να προκαλέσει καταστολή της ωορρηξίας, οπότε προλαμβάνει τη γονιμοποίηση, όταν λαμβάνεται πριν την ωορρηξία ή να εμποδίσει τη γονιμοποίηση του ωαρίου από το σπερματοζωάριο και να παρεμποδίσει την εμφύτευση του γονιμοποιημένου ωαρίου όταν η λήψη γίνει μετά την ωορρηξία. Η επείγουσα αντισύλληψη σταματά την κύηση πριν από την εμφύτευση του κυήματος στη μήτρα. Δεν δρα αν είστε ήδη έγκυος. Επομένως δεν είναι αποτελεσματική μέθοδος σε διαπιστωμένη κύηση, έναντι της οποίας δεν έχει καμία δυνατότητα δράσης και δε θα πρέπει να λαμβάνεται.
Πότε χρησιμοποιείται η επείγουσα αντισύλληψη;
Η επείγουσα αντισύλληψη μπορεί να σας βοηθήσει αποτελεσματικά να αποφύγετε μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να γίνει η λήψη το συντομότερο δυνατόν μετά την επαφή, το αργότερα μέσα σε 72 ώρες (3 ημέρες) για τη λεβονοργεστρέλη (Norlevo, Postinor) και 120 ώρες (5 ημέρες) για την ουλιπριστάλη (EllaOne, Elperil). Η επείγουσα αντισύλληψη μπορεί να χρησιμοποιηθεί ανά πάσα στιγμή στη διάρκεια του κύκλου σας, αλλά όχι όταν έχετε ήδη καθυστέρηση.
Αν είμαι ήδη έγκυος μπορώ να λάβω επείγουσα αντισύλληψη;
Εάν είστε ήδη έγκυος η λήψη επείγουσας αντισύλληψης δεν έχει καμιά επίδραση.
Αν έχετε καθυστέρηση περισσότερο από 5 ημέρες, αν η περίοδος σας ασυνήθιστα ελαφριά ή ασυνήθιστα έντονη, θα πρέπει να βεβαιωθείτε ότι δεν είστε ήδη έγκυος. Αν είστε ήδη έγκυος, δεν υπάρχει λόγος να λάβετε επείγουσα αντισύλληψη.
Αν έχετε μείνει έγκυος ενώ είχατε κάνει χρήση της επείγουσας αντισύλληψης, είναι σημαντικό να επισκεφθείτε το γιατρό σας, γιατί υπάρχει αυξημένος κίνδυνος για εξωμήτρια κύηση. Πάντως δεν υπάρχουν δεδομένα κλινικών ή επιδημιολογικών μελετών που να υποδηλώνουν ότι η επείγουσα αντισύλληψη είναι επιβλαβής για το έμβρυο.
Πόσο συχνά μπορώ να χρησιμοποιήσω επείγουσα αντισύλληψη;
Θα πρέπει να χρησιμοποιείτε μόνο σε επείγουσες περιπτώσεις. Αν χρησιμοποιηθεί περισσότερες από μια φορές στον ίδιο κύκλο, το πιθανότερο είναι ότι θα προκαλέσει διαταραχή του κύκλου σας.
Αν χρησιμοποιείται επείγουσα αντισύλληψη περισσότερες από 2 φορές το χρόνο, θα πρέπει να συζητήσετε με το γιατρό σας για την επιλογή της κατάλληλης για εσάς αντισυλληπτικής μεθόδου.
Είναι πάντα αποτελεσματική η επείγουσα αντισύλληψη;
Προλαμβάνει το 85% των αναμενόμενων κυήσεων, όταν χρησιμοποιηθεί σωστά μέσα σε διάστημα 72 ωρών μετά την επαφή (Norlevo, Postinor) ή 120 ώρες μετά την επαφή (EllaOne). Η αποτελεσματικότητα αυξάνεται όσο νωρίτερα γίνετε η χρήση και φθάνει στο 98% αν χρησιμοποιηθεί μέσα σε 12 ώρες από τη σεξουαλική επαφή.
Το αυξημένο σωματικό βάρος (Δείκτης μάζας σώματος - BMI> 30 ή βάρος σώματος μεγαλύτερο των 75 κιλών) ενδέχεται να επηρεάζει την αποτελεσματικότητα της λεβονοργεστρέλης (Norlevo, Postinor). Αντίθετα η αποτελεσματικότητα της ουλιπριστάλης (EllaOne) δε φαίνεται να επηρεάζεται από το σωματικό βάρος.
Μετά τη χρήση επείγουσας αντισύλληψης, μπορώ να ξεκινήσω κάποια τακτική μέθοδο αντισύλληψης;
Θα πρέπει να επισκεφτείτε το γυναικολόγο σας για να επιλεχθεί η κατάλληλη για σας αντισυλληπτική μέθοδος.
Για το συγκεκριμένο κύκλο θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε κάποια μέθοδο φραγμού (προφυλακτικό, διάφραγμα).
Τι γίνετε στην περίπτωση που έκανα εμετό μετά τη λήψη του χαπιού;
Αν κάνετε εμετό σε διάστημα 3 ωρών από τη λήψη του χαπιού, θα πρέπει να επαναλάβετε τη λήψη του σκευάσματος.
Αν συνεχίζονται οι εμετοί, θα πρέπει να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας για να πάρετε κατάλληλες οδηγίες.
Μπορώ να πάρω επείγουσα αντισύλληψη ενώ θηλάζω;
Μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατά τη διάρκεια του θηλασμού. Επειδή η ουσία περνάει στο μητρικό γάλα, θα ήταν σκόπιμο να αποφύγετε να θηλάσετε για 6 ώρες μετά τη λήψη του.
Εφόσον έχετε ολοκληρώσει τον οικογενειακό σας προγραμματισμό (δε σκοπεύετε να αποκτήσετε άλλο παιδί) μπορεί να χρησιμοποιηθεί και η τοποθέτηση σπιράλ σαν μέσο επείγουσας αντισύλληψης.
Πότε δεν πρέπει να πάρω επείγουσα από του στόματος αντισύλληψη;
Όταν υπάρχει υπερευαισθησία στη δραστική ουσία ή σε οποιαδήποτε από τα συστατικά που περιέχονται στο σκεύασμα. Γυναίκες με γνωστές αντενδείξεις στη χρήση ορμονικής αντισύλληψης (όπως ημικρανίες, σοβαρή ηπατική νόσος, καρδιαγγειακά προβλήματα κ.α), μπορούν να χρησιμοποιήσουν επείγουσα αντισύλληψη, καθώς η διάρκεια επίδρασης είναι ιδιαίτερα μικρή.
Η χρήση της επείγουσας αντισύλληψης θα επηρεάσει τον κύκλο μου;
Στις περισσότερες περιπτώσεις η επόμενη περίοδος θα έρθει την αναμενόμενη ημερομηνία. Σε ορισμένες γυναίκες μπορεί να υπάρξει καθυστέρηση ή και να έρθει λίγο νωρίτερα. Αν παρατηρηθεί καθυστέρηση μεγαλύτερη από 5 ημέρες, αν η περίοδος είναι ασυνήθιστα ελαφρά ή υπάρχει μεγάλη αιμορραγία, θα πρέπει να γίνει τεστ κύησης, για να αποκλεισθεί η πιθανότητα εγκυμοσύνης.
Ποιες είναι οι πιθανές παρενέργειες μετά τη χρήση της επείγουσας αντισύλληψης;
Ανεπιθύμητα περιστατικά που έχουν καταγραφεί σε διάφορες κλινικές μελέτες είναι:
- Ναυτία και εμετοί
- Ζάλη, αδυναμία, πονοκέφαλος
- Πόνος χαμηλά στην κοιλιά ή και στους μαστούς
- Αιμορραγία ανάμεσα στις περιόδους, βαριά έμμηνος ρύση
- Διάρροια
Μπορεί να χρησιμοποιηθεί επείγουσα αντισύλληψη περισσότερες από μια φορές κατά τη διάρκεια ενός κύκλου;
Η επανειλημμένη εφαρμογή μέσα στον ίδιο κύκλο δεν συνιστάται, λόγω της υψηλής ποσότητας ορμόνης που προσλαμβάνεται, της πιθανότητας πρόκλησης σοβαρών διαταραχών του κύκλου και της μείωσης της αποτελεσματικότητας της.
Μετά την χρήση επείγουσας αντισύλληψης συνίσταται η εφαρμογή κάποιας μεθόδου φραγμού (προφυλακτικό, διάφραγμα) μέχρι την επόμενη έμμηνο ρύση. Παρόλα αυτά, αν κριθεί απαραίτητο, μπορεί να επαναληφθεί η χορήγηση του μέσα στον ίδιο κύκλο.
Χρειάζεται κάποια παρακολούθηση μετά τη λήψη επείγουσας αντισύλληψης;
Συνήθως δεν απαιτείται κάποια ειδική παρακολούθηση. Αν υπάρξει καθυστέρηση της έμμηνου ρύσεως για περισσότερο από 5 ημέρες, θα πρέπει να εξετάζετε το ενδεχόμενο αποτυχίας της θεραπείας και συνεπώς μιας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης. Επίσης η γυναίκα θα πρέπει να ελέγχεται εφόσον παρουσιάζει επίμονη ακανόνιστη αιμορραγία ή πόνο στην κοιλιά.
Σχετικά θέματα:
